Bez obzira na bliskost i veličinu značaja, teško se šta pametno može reći u trenutku gubitka. Ipak, kada je reč o osobama tako krupnog postignuća i tako očigledne zaostavštine, možemo se barem podsetiti onoga na osnovu čega smo ih tako voleli i cenili. Ovo su samo neke od uloga po kojima ćemo pamtiti , svakako jedinstvenog Ljubišu Samardžića.
Neodoljivi zgubidan/lezilebović (Borivoje Šurdilović u Vrućem vetru)
U možda najikoničnijom od brojnih ikoničnih uloga, Samardžić je prikazao amblematičnu pojavu jugoslovenske socijalističke pojave – neznatnog civila, prpošnog i na začudne načine preduzetnog, šarmantnog lezilebovića, katkad sklonog i mračnim raspoloženjima ali nadasve nepopravljivog hedonistu. Reč je o voljenom liku i velikom TV hitu i u susednoj Mađarskoj.
Idealista/sanjar (Prekobrojna…)
U ovom možda ne i ponajboljem, ali svakako najpopularnijem filmu iz rediteljskog opusa velikog Branka Bauera, Samardžić je po prvi put zaigrao jednu od kanonskih/tipkih rola, koja će mu uz manje ili više vešte scenarističke i rediteljske varijacije dopadati čitavim potonjim tokom karijere – idealiste bez zadrške, čoveka čija je sposobnost da sanja počesto disproprcionalna šansama tog sna da se ikada izrodi u javu.
Akcioni heroj bez straha i mane, pa još i sa neprolaznim osmehom pride (Bombaši…)
Samardžić je briljirao i na ove teme – u partizanskim spektaklima bilo krupnijih ili svedenijih produkcijskih i repertoarskih ambicija Samardžić je poletno i punim (glumačkim) srcem igrao neustrašive junake i usputne kozere, lake na obaraču ali i na osmehu i neuništivoj veri da je iz gotovo svake muke ipak moguće pronaći izlaz.
Dobrohotni zaštitnik (Specijalno vaspitanje…)
Neretko su Ljubiši Samardžiću dopadale i ovakve uloge – uloge neupitno dobronamernih zaštitnika onih skrajnutih, odbačenih, prokazanih i gurnuti na egzistencijalni i društveni rub; smirujuća energija i sama Samardžićeva fizička pojava činili su ove likove uverljivim, dopadljivim i… nezaboravnim.
Bezočni karijerista (Štićenik)
Ssvim atipična i za tadašnji i za kasniji Samardžićev glumački opus je izvanredna kreacija bezočnog karijeriste, razočaranog pesnika i neizlečivog egoiste u maestraalnom filmu Štićenik (1966) reditelja Vladana Slijepčevića, jednom od retkih, a odličnih filmova nastalih po scenarijima kasnijeg teatrologa Jovana Ćirilova.
Sporovozni zavodnik (Nije lako s muškarcima, Tri karte za Hollywood…)
Čitav jedan krak glumačke karijere Ljubiše Samardžića ticao se uloga, čini se, upravog njegovog malog izuma – uloga, nazovimo to tako, sporovoznih zavodnika, romantika sa pokrićem, uz to svesnih da ponekad u životu, nasuprot instinktu, treba sačekati pravi trenutak i onda zaigrati u ritmu nametnutih okolnosti i ličnih izbora.
Očinska figura iz snova (Moj tata na određeno vreme, Policajac sa Petlovog brda…)
Srpska i jugoslovenska kinematografija obiluju efektnim filmskim posvetama majčinskim gromadama, a u zrelijem delu karijere Ljubiša Samardžić je nadahnuto i upečatljivo tumačio likova očeve i očinske figure iz snova – tople, brižne, postojane, požrtvovane, istrajne i pune razumevanja.
Neodoljivo spadalo s one strane zakona (serija Kuda idu divlje svinje)
Najrečitija ilustracija ovog soja je svakako Samardžićeva nezaboravnoa uloga šarmantnog i skočnog krijumčara, Crnog Roka, u legendarnoj seriji Kuda idu divlje svinje.
Sluđeni individualac (Smrt gospodine Goluže…)
Bivalo je i drugih uloga koje bi se dale podvesti pod gorenaveden tip u Samardžićevoj karijeri, ali svakako najubedljivija od njih bila je i ostala glavna uloga u Nikolićevoj Smrti gospodina Goluže po predlošku Branimira Šćepanovića. Manje je poznato da je ovo delo pre dvadesetak godina doživelo i američku adptaciju (Suze Džulijana Poa, sa Kristijanom Slejterom u naslovnoj ulozi).
Sve ostalo
Teško je naći primetno slabu kariku u tom divnom nizu od preko sto uloga Ljubiše Samardžića na televiziji i filmu, ali za kraj ovog ciljano svedenog odabira, što šireg opsega teksta zarad, pomenimo još i divnu i zrelu komičarsku minijaturu u Šećernoj vodici i superiorni iskreni tragizam u Ubistvu s predumišljajem, jednim od ostvarenja kojim se Samardžić, okrećući se sve više režiji i produkciji, lagano i diskretno opraštao od filmske glume.
Ostalo je samo da kažemo poslednje zbogom jednom od najvoljenijih glumaca jugoslovenske i srpske kinematografije.
City Magazin, Infomedia Plus
